پونه یکی از اصلی‌ترین افزودنی‌های گیاهی در سراسر دنیا محسوب می‌شود. این گیاه از خانواده‌ی نعناع است و عطر و طعمی بسیار قوی و رگه‌هایی از شیرینی بسیار ظریف دارد. پونه را می‌توان به صورت تازه، خشک یا به حتی به صورت روغن اسانس مصرف کرد و گفته می‌شود همه‌ی این محصولات خواص سلامتی قابل توجهی دارند. اگرچه پونه به طور معمول در مقادیر بسیار کم مصرف می‌شود، مطالعات از خواص بی‌نظیر آن خبر می‌دهند؛ از کمک به مبارزه با باکتری‌ها گرفته تا کاهش التهاب. به طوریکه تنها یک قاشق چایخوری پونه‌ی خشک می تواند حدود 8 درصد از نیاز روزانه‌ی بدن به ویتامین K را تامین کند. ما در این مقاله به خواص پونه‌ی خشک خواهیم پرداخت؛ ببینیم «پونه خشک برای چی خوبه»؟
خواص پونه خشک شده
سرشار از آنتی‌اکسیدان
پونه خشک سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست؛ ترکیباتی که به مبارزه با آسیب رادیکال‌های آزاد مضر در بدن کمک می‌کنند. تجمع رادیکال‌های آزاد با ابتلا به بیماری‌های مزمنی از قبیل سرطان و بیماری‌های قلبی مرتبط دانسته می‌شود. چندی آزمایش نشان داده‌اند که روغن پونه کوهی و پونه خشک سرشار از آنتی‌اکسیدان هستند. روغن پونه به ویژه سرشار از «کارواکرول» و «تیمول» است که می‌تواند از آسیب سلولی ناشی از رادیکال‌های آزاد جلوگیری به عمل آورد. مصرف پوه خشک یا روغن پونه، همراه با سایر غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان مانند میوه و سبزیجات، می‌تواند مقدار بسیار مناسبی از آنتی‌اکسیدان را برای بدن تامین کرده و به بهبود سلامتی بدن کمک کند.
خواص پونه برای عفونت
پونه خشک حاوی ترکیبات خاصی است که خواص ضد باکتریایی بالایی را ارائه می‌کنند. یک مطالعه‌ی آزمایشگاهی نشان داد که روغن پونه به جلوگیری از رشد باکتری‌هایی که باعث عفونت می‌شوند کمک می‌کند.بررسی دیگری نیز نشان می‌دهد که پونه خشک در برابر 23 گونه باکتری موثر است. براساس تحقیقات پونه نسبت به آویشن و مریم گلی بسیار بیشتر در برابر عفونت و باکتری‌ها موثر است. البته این آزمایش‌ها با استفاده از روغن پونه‌ی بسیار غلیظ انجام گرفته‌اند و برای اثبات این خواص در مورد پونه خشک به مطالعات بیشتری احتیاج است.
کمک به مبارزه با سرطان
همانطور که گفتیم، پونه سرشار از آنتی‌اکسیدان است. این ترکیبات نه تنها می‌توانند آسیب رادیکال‌های آزاد را خنثی کنند، بلکه ممکن است به پیشگیری از سرطان نیز کمک نمایند. برخی از مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که پونه و اجزای آن به از بین بردن سلول‌های سرطانی کمک می کنند. براساس یک آزمایش، رشد سلول‌های سرطانی روده بزرگ انسان، توسط عصاره‌ی پونه متوقف شده و این ماده به از بین رفتن آن‌ها کمک کرده‌است. با اینحال، باید توجه داشت که این خواص تنها در آزمایشگاه و با استفاده از مقادیر زیادی از گیاه پونه اثبات شده‌اند و برای بررسی تاثیرات پونه خشک در مقادیر معمولی بر بدن انسان، به مطالعات بیشتری احتیاج است.
کمک به کاهش عفونت ویروسی
پونه علاوه بر مبارزه با باکتری‌ها، در برخی آزمایشات خواص ضد ویروسی از خود نشان داده است. این خاصیت به طور خاص، به کارواکرول و تیمول، دو ترکیب موجود در پونه مربوط می‌شوند. در یک مطالعه‌ی آزمایشگاهی کارواکرول باعث غیر فعال شدن «نورو ویروس» – یک عفونت ویروسی عامل اسهال – شده‌است. تیمول و کارواکرول همچنین تا 90 درصد ویروس تبخال سیمپلکس را در عرض یک ساعت از بین برده است. البته با وجود اینکه این نتایج امیدوارکننده هستند، تحقیقات بیشتری در رابطه با چگونگی تاثیر پونه خشک بر عفونت‌های ویروسی در انسان مورد نیاز است.
کمک به کاهش التهاب
التهاب یک پاسخ ایمنی طبیعی است که در نتیجه‌ی بیماری یا جراحت در بدن رخ می‌دهد. با اینحال، به گفته‌ی کارشناسان التهاب مزمن در ایجاد بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و بیماری‌های خودایمنی نقش موثری دارد. پونه سرشار از آنتی‌اکسیدان است، که می‌تواند به خنثی کردن اثر رادیکال‌های آزاد و کاهش التهاب کمک کند. کارواکرول موجود در پونه نیز دارای خواص ضد التهابی است. در یک مطالعه‌ی حیوانی، این ماده تورم را در موش‌ها تا 57 درصد کاهش داده‌است. یک مطالعه‌ی دیگر روی حیوانات نشان داد که مخلوطی از اسانس آویشن و پونه موجب کاهش تعداد نشانگرهای التهابی در موش‌های مبتلا به کولیت اولسراتیو شده‌است. به یاد داشته باشید که این مطالعات به تاثیر پونه و آویشن در مقادیر غلیظ پرداخته‌اند. برای تعیین چگونگی تاثیر یک مقدار دوز طبیعی از این گیاهان بر روی التهاب انسان، مطالعات بیشتری لازم است.
کمک به درمان دیابت
ترکیبات موجود در پونه ممکن است به مدیریت دیابت نوع 2 کمک کند. نویسندگان یک مطالعه بر روی جوندگان در سال 2016 به این نتیجه رسیدند که عصاره‌ی پونه ممکن است به موارد زیر کمک کند:
- بهبود مقاومت به انسولین
- تنظیم بیان ژن‌هایی که بر سوخت و ساز چربی و کربوهیدرات‌ها تاثیر می‌گذارند
- ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده کبد و کلیه
دیابت نوع 1 یک بیماری خود ایمنی است. کارشناسان در مورد عوامل این بیماری مطمئن نیستند اما حدس می‌زنند که استرس اکسیداتیو ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشد. در سال 2015، محققان دریافتند که عصاره گیاه پونه دیابت نوع 1 را در موش‌ها بهبود می‌بخشد. آن‌ها اظهار داشتند که این می‌تواند به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی پونه، تاثیر آن بر سیستم ایمنی بدن و توانایی‌اش در جلوگیری از مرگ سلولی باشد.
کمک به بهبود افسردگی
در سال 2018، دانشمندان به بررسی چگونگی تاثیرات پونه و فرآورده‌های آن بر موش‌های مبتلا به افسردگی به دلیل «استرس غیرقابل پیش‌بینی مزمن» پرداختند. پس از 14 روز، رفتارهای مرتبط با استرس در این موش‌ها بهبود یافت. نویسندگان این مطالعه نتیجه گرفتند که پونه ممکن است به بهبود رفتارهای ناشی از استرس و افسردگی کمک کند.
نحوه‌ی مصرف پونه خشک در رژیم غذایی
بسیاری از مردم در سراسر دنیا از برگ‌های پونه خشک یا تازه برای طعم‌دهی به غذاهای مدیترانه‌ای استفاده می‌کنند. این گیاه با گوجه فرنگی به خوبی جفت می‌شود و اغلب در سس پیتزاها و ماکارونی‌ها وجود دارد. افراد همچنین پونه را به موارد زیر اضافه می‌کنند:
- غذاهای گیاهی
- حبوبات مانند عدس و نخود
- ماهی
- غذاهای تند
- شما می‌توانید در حین پخت و پز، گوشت قرمز و مرغ را با پونه خشک طعم دهید.
- همچنین می توان پونه خشک را به سس مواد غذایی افزود
- برای طعم‌دهی به خمیر نان یا پیتزا آن را پودر کرده و بیافزایید
- برگ‌های تازه‌ی پونه را به سالاد اضافه کنید
- آن را بر روی برش‌های پنیر و گوجه فرنگی بپاشید و با روغن زیتون نوش جان کنید
اطلاع از قیمت و خرید پونه خشک ← پونه خشک بسته‌ی 500 گرمی
سخن پایانی
پونه گیاهی است که فواید زیادی برای سلامت به ارمغان می‌آورد. این گیاه، چه در حالت خشک و چه تازه، سرشار از آنتی‌اکسیدان است و ممکن است به مقابله با ویروس‌ها و باکتری‌ها کمک کند، رشد سلول های سرطانی را به طور بالقوه کاهش دهد و التهاب را تسکین بخشد. با اینحال، تحقیقات فعلی محدود به آزمایشات حیوانی هستند و برای تاثیرات احتمالی پونه خشک بر انسان، به تحقیقات بیشتری نیاز است. خوشبختانه، استفاده از پونه در رژیم غذایی بسیار آسان است و می‌توان به راحتی از عطر و طعم دلپذیر آن در کنار خواصش لذت برد. براساس تجربه‌ی شما «پونه خشک برای چی خوبه»؟